“เมื่อก่อนมีปัญหาปวดเข่า ปวดหลังอยู่บ่อยๆ หมอบอกว่าเป็นโรคหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท ต้องผ่าตัดถึงจะหาย แต่เราไม่อยากให้ลูกต้องเสียเงินมากมาย เกรงใจลูก เพราะผ่าตัดแต่ละครั้ง ต้องใช้เงินจำนวนมาก จนเมื่อ 4 - 5 ปีที่ผ่านมา ก็ตัดสินใจผ่าตัด เพราะทนปวดไม่ไหวลูกๆ ทุกคนเค้าก็ดีใจ ที่เรายอมผ่าตัด จนถึงตอนนี้บอกเลยว่าดีขึ้นมาก แม้จะเดินเหินได้ไม่คล่องเหมือนเมื่อก่อน แต่กำลังใจดี เพราะมีลูกหลานคอยดูแลเอาใจใส่ ”
คำบอกเล่าจาก คุณยายเซาะกิม มิตรยอดวงศ์ หรือที่ลูกหลานเรียกว่า “มาม๊า” วัย 77 ปี ผู้เคยผ่านประสบการณ์ผ่าตัดหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท เมื่อประมาณ 5 ปี ที่แล้ว ได้ให้ข้อคิดไว้อย่างน่าสนใจว่า ร่างกายคนเรา ก็เสื่อมไปตามเวลาและการใช้งานการจะฟื้นฟูร่างกายให้หายจากอาการเจ็บไข้ได้ป่วยโดยเร็ว นอกจากจะหมั่นพบหมอเพื่อตรวจเช็คตรวจสภาพร่างกายแล้ว ยังต้องได้รับการส่งเสริมกำลังใจที่ดีจากคนรอบข้างด้วย
“มาม๊าทำงานหนักมาตั้งแต่เด็ก ต้องหาบของไปขายตามตลาดตั้งแต่อายุ 9 ขวบ งานหนักงานเหนื่อยไม่เคยท้อ ขอแค่มีกำลังใจจาก คนรอบข้าง ทุกอย่างจะผ่านไปด้วยดีเหมือนตอนที่มาม๊าไปผ่าตัด ลูกๆ หลานๆ ให้ความเอาใจใส่ดูแลเราดีทุกอย่าง พาไปทำกายภาพบำบัด วันหยุดก็ได้ใช้เวลาพบปะกัน กินข้าวด้วยกัน นี่คือความสัมพันธ์ที่ทำให้คนแก่มีความสุข” มาม๊า กล่าว
หลังการผ่าตัดประมาณ 2 เดือน ก็ได้ฝึกทำกายภาพบำบัด ทั้งที่โรงพยาบาลและที่บ้าน จนตอนนี้ไม่มีอาการปวดหลังแล้ว แต่ยังคงปวดที่เอว และบริเวณซี่โครงด้านข้าง เวลาลุกเดินจะลำบาก ต้องค่อยๆ ออกจังหวะในการก้าวเดิน และต้องมีวินัยในการไปโรงพยาบาลตามแพทย์นัด
นอกจากดูแลสุขภาพกายหลังการผ่าตัด เราต้องเรายังต้องดูแลสุขภาพจิตควบคู่ไปด้วย มาม๊าเล่าว่า หลังการบริหารจิตใจให้ผ่องใส ทำได้ด้วยการรู้จักปล่อยวาง ไม่เก็บทุกเรื่องมาคิดหมั่นทำอารมณ์ให้สดใส เบิกบาน พบปะพูดคุยกับเพื่อนบ้าน หรือฟังเพลงที่ชอบ อย่างมาม๊าชอบฟังเพลงลูกทุ่ง หมอลำ ก็จะเปิดเพลงฟังตลอดทั้งวัน ศิลปินที่ชอบคือ แมงปอ ชลธิชา กับ ต่าย อรทัย ส่วนรายการที่ดูเป็นประจำคือ รายการประกวดร้องเพลง ดูแล้วเพลิน ไม่เครียด
“อยากฝากให้ลูกหลานทุกคน ที่มีผู้สูงอายุอยู่ที่บ้าน หันมาดูแลเอาใจใส่ปู่ย่าตายาย ให้มากขึ้น ไม่ปล่อยปละเลย เหมือนที่เราเจอในข่าว เพราะผู้สูงอายุคือบุคคลที่เคยทำประโยชน์มาก่อน เลี้ยงดูลูกหลานมาอย่างดี เมื่อถึงเวลาเราควรตอบแทนท่านอย่าทิ้งท่านให้โดดเดี่ยวหรืออ้างว้าง” มาม๊า ฝากทิ้งท้ายไว้
นี่คืออีกหนึ่งเสียงของผู้สูงอายุ ไม้ใกล้ฝั่งที่ยังโชคดี ที่มีลูกหลานคอยดูแลเอาใจใส่อย่างดีซึ่งอาจจะแตกต่างกับผู้สูงอายุอีกจำนวนมาก ที่ถูกทอดทิ้งให้อยู่เพียงลำพัง ในขณะที่อีกไม่กี่ปีข้างหน้าประเทศไทยเราจะเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ การช่วยเหลือดูแลผู้สูงอายุ เป็นภาระหน้าที่ของลูกหลานที่จะต้องปฏิบัติ เพื่อให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดีและอายุยืนยาวต่อไป
"I used to regularly experience knee and back pains and my doctor said that they were caused by spinal disk herniation or herniated intervertebral disk. I was tolad that surgery is the best treatment option, but I initially hesitated to go for it for fear that it would cost my children a lot of money. But after living terribly in pains for 4-5 years, the agony became unbearable and I decided to undergo surgery. I feel a lot better now although it is not perfect. With a warm support and an excellent care from my children and grandchildren, I am able to walk decently."
The above statement is a testimony by 77-year-old grandma Sohkim Mitryordwong, who has undergone surgery to correct lumbar disk disease, in which part of the disk and any extra loose pieces of the disk are removed from the spinal disk space. She added disk herniation is caused by general wear and tear in line with age. To effectively recuperate form the problem, it necessary to regularly see the doctors and have a moral support from surrounding people, said Sohkim.
"I had to work hard since I was a child. When I was 9 years old, I helped my mother by using a shoulder pole to carry heavy load of merchandise to sell at the market. It was very tough, but I got a lot of support from my family and the people I met. I got a similar support from my children and grandchildren when I had the spinal operation. They were with me during the physical therapy after the surgery. They visit me every weekend and we have lunch or dinner together. A warm family tie makes an elderly like me happy," said the grandmother.
Sohkim said for two months after surgery, she underwent a physical therapy both at hospital and also at home and added that she presently no longer experiences back pain. She said she still feels pains in her waist and ribs particularly when she gets up to walk. It is important see the doctor at the appointed times, she stressed.
The grand mom also pointed out that it is equally important to take a good care of emotional health by always keeping the good spirit. It is necessary to get over problems and let go some of the troubles to have a peaceful state of mind, she suggested. She said she maintains her spirit by talking to neighbors and listening to her favorite country as well as traditional folk music.
"I wish that all children take a good care of their elderly parents and grandparents and never ignore or abandon them. It's our oriental culture to repay their parents who used to look after them in their early days with best possible care. Do not ever make the elderly feel lonely," she said.
Thailand will become an elderly society in the near future. Consequently, it is an obligation of the younger generation to take a good care of the elderly people to ensure their good quality of life and longevity.
Art Therapy Gallery / Elders Korat หอศิลป์บำบัด / ผู้สูงอายุโคราช กิจกรรมศิลปะเพื่อผู้สูงอายุ
Art Gallery -Art activities-Art therapeutic for aged care and for seniors community - For elders to improve the quality of life.หอศิลป์บำบัด / ผู้สูงอยุโคราช ซึ่งเป็นพื้นที่ทั้ง Art Gallery แสดงผลงานผู้สูงอายุ และเป็นพื้นที่ทำกิจกรรมศิลปะ (Art Activity) หลากหลายแขนง (Visual Arts) รวมทั้ง Art workshop for community เพื่อชุมชนเพื่อเพิ่มพูนศักยภาพและต่อยอดสู่อาชีพต่อไป และอีกส่วนคือ Art Therapy ศิลปะบำบัด โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ศิลปะเป็นสื่อในการสนับสนุนส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุ ทางด้านร่างกาย จิตใจ และด้านทีเกี่ยวกับอารมณ์-ความรู้สึก รวมทั้งการมีคุณภาพชีวิต
ผลงาน พอ เพียงสุข โดยคุณหนุ่ย
Art Therapy Gallery พื้นที่ทำกิจกรรมศิลปะ พื้นที่แห่งความสงบ พื้นที่แห่งความทรงจำ วัยสูงอายุนับว่าเป็นวัยที่อยู่ในช่วงวาระ สุดท้ายของชีวิตซึ่งมีการเสื่อมตามวัย ทำให้เกิด การเปลี่ยนแปลงทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ และ สังคม การเตรียมตัวเพื่อการตายตามแนวคิดของ Corr ถือว่าการเตรียมตัวเพื่อการตายเป็นรูปแบบ พื้นฐานของสิ่งที่พึงกระทำในการเผชิญกับ ภาวะใกล้ตาย (task-based model for coping with dying) ประกอบด้วย 4 ด้าน ได้แก่ ร่างกาย จิตใจ จิตวิญญาณ และสังคม ศิลปะบำบัดเป็นพื้นที่ที่ ช่วยในเรื่องของจิตใจ สภาวะของอารมณ์ความรู้สึก การได้ทำงานศิลปะเป็นข้อดีในการบำบัดจิตใจของผู้สูงอายุ ในเคสของหอศิลป์ บ้านผู้สูงอายุราชสีมา มีคุณตาคนหนึ่งท่านจะชอบเข้ามาทำกิจกรรมที่หอศิลป์ ในช่วงบ่ายของทุกวัน ท่านจะเข้ามาวาดภาพ ระบายสี อยู่ประมาณ 3 ชั่วโมงของทุกวัน ท่านเป็นคนน่ารัก อารมณ์ดี พูดดี ใครที่เป็นจิตอาสาเข้ามาก็จะชอบไปคุยกับท่าน ช่วงหลังๆมา คุณตาเริ่มรู้สึกไม่ค่อยสบาย ท่านก็ไม่ค่อยออกมาจากห้อง เริ่มเก็บตัว เจ้าหน้าที่ก็เข้าไปเยี่ยมเป็นครั้งคราวที่ห้องของคุณตา พาน้องๆ ที่เคยทำจิตอาสาเข้าไปร้องเพลงและพูดคุยกับคุณตาเพื่อให้ท่านรู้สึกดีขึ้นบ้าง นำสมุดวาดภาพ สีไม้ ไปให้ที่ห้องของคุณตา เผื่อว่าคุณตาจะเบื่อถ้านั่งๆนอนๆเฉยๆ เมื่อเดือนกรกฏาคม 2567 คุณตาเริ่มเข้าโรงพยาบาลและเริ่มแอดมิทบ่อยขึ้น ครั้งสุดท้ายที่ทราบว่าคุณตาแอดมิทคือวันที่ 10 กรกฏาคม 2567 หลังจากนั้นญาติของคุณตาขอแจ้งย้ายออกจากบ้านผู้สูงอายุราชสีมา ภายในสิ้นเดือนกรกฏาคม 2567 ทางเจ้าหน้าที่หอศิลป์ฯไม่ได้ติดต่อกับญาติของคุณตา ทราบแค่ว่าคุณตากลับไปรักษาตัวอยู่ที่บ้าน ระยะเวลาของการรักษาตัวของคุณตาผ่านไป 3 เดือน เมื่อวันที่ 11 กันยายน 2567 ทางหอศิลป์ได้รับข่าวเศร้าจากญาติของคุณตาว่า คุณตาเสียชีวิตเมื่อต้นเดือนกันยายนที่ผ่านมา และช่วงเย็นในวันเดียวกันคุณหนุ่ยแจ้งกับเราว่าอยากส่งต่อรูปของคุณตาให้กับทางหอศิลป์ บ้านผู้สูงอายุราชสีมา ซึ่งคุณหนุ่ยเคยเป็นจิตอาสากับทางหอศิลป์ฯ เมื่อปี 2564 และได้วาดรูปของคุณตาเพื่อถ่ายทอดเรื่องราวความสุขของคุณตา ซึ่งผลงานชิ้นนี้ได้นำไปแสดงหลายครั้งในนิทรรศการศิลปะต่างๆ ในชื่อผลงาน พอ เพียงสุข ว่าด้วยเรื่องของคุณตาที่พอล้วกับชีวิตที่วิ่งตามหามาค่อนชีวิต อยู่กับความสุขรอบๆตัวก็เพียงพอแล้ว โดยในวันที่ 12 กันยายน 2567ช่วงเวลาบ่ายโมง คุณหนุ่ยได้นำภาพของคุณตามามอบให้กับทางหอศิลป์ฯ และในวันเดียวกันของวันที่ 12 กันยายน ช่วง 4 โมงเย็น ญาติของคุณตาก็ได้เข้ามารับผลงานบางส่วนของคุณตา และรับภาพของคุณตาเพื่อพาความทรงจำของคุณตากลับไปอยู่ที่บ้าน
ทางเจ้าหน้าที่หอศิลป์ บ้านผู้สูงอายุราชสีมา ขอร่วมแสดงความเสียใจกับครอบครัวของคุณตาและขอขอบคุณคุณหนุ่ยที่ส่งต่อความทรงจำดีๆกลับคืนมาค่ะ
ผลงานบางชิ้นอาจดูไม่สวยไม่มีคุณค่าสำหรับคนบางคน แต่...กับบางคนผล
งานชิ้นนั้นกลับมีคุณค่าทางจิตใจ มาร่วมสร้างความทรงจำดีๆไปกับ
หอศิลป์บำบัด บ้านผู้สูงอายุราชสีมานะคะ
